Back to homepage

Građevinsko inženjerstvo

STANDARD 1. STRUKTURA ZAJEDNIČKOG STUDIJSKOG PROGRAMA

Zajednički studijski program osnovnih akademskih studija „Građevinsko inženjerstvo” sadrži sve elemente utvrđene zakonom: 1) naziv i cilj studijskog programa; 2) vrsta studija i ishod procesa učenja; 3) stručni i akademski naziv; 4) uslovi za upis na studijski program; 5) lista obaveznih i izbornih studijskih područja, odnosno predmeta; 6) način izvođenja studija i potrebno vreme za izvođenje pojedinih oblika studija; 7) bodovna vrednost svakog predmeta iskazana u skladu sa Evropskim sistemom prenosa bodova (u daljem tekstu: ESPB bodovi); 8) bodovna vrednost završnog rada na osnovnim akademskim studijama koja je iskazana u ESPB bodovima, 9) preduslovi za upis pojedinih predmeta ili grupe predmeta; 10) način izbora predmeta iz drugih studijskih programa; 11) uslovi za prelazak sa drugih studijskih programa u okviru istih ili srodnih oblasti studija; 12) druga pitanja od značaja za izvođenje studijskog programa.

Studijski program Građevinsko inženjerstvo traje tri godine (šest semestara) i ima ukupno 180 ESPB bodova. Pripada polju tehničko tehnoloških nauka i daje stručni naziv „inženjer građevinarstva”. Studije se smatraju završenim kada student ispuni sve obaveze propisane studijskim programom i pri tome skupi najmanje 180 ESPB.

Studijski program obuhvata akademsko-opšteobrazovne, teorijsko-metodološke, naučno-stručne i stručno-aplikativne predmete. Studijski program nema module već sadrži obavezne i izborne predmete. Studijski program ima šest izbornih polja, a u svakom od njih student bira jedan od ponuđena dva predmeta koji su predloženi za dato izborno polje. U suštini studijski program predstavlja zajedničke osnove u građevinarstvu sa blagim usmeravanjem prema bazičnim studijskim programima na master studijama u građevinarstvu (konstrukcije, hidrotehnika, putevi, železnice i menadzment u građevinarstvu).

Način izvođenja nastave odvija se kroz sledeće tipove: 1) aktivna nastava, 2) samostalni rad studenta, 3) kolokvijumi, 4) ispiti, 5) stručna praksa, 6) izrada završnog rada, itd.

Aktivna nastava se ostvaruje kroz predavanja, vežbe, stručnu praksu, konsultacije, mentorski rad. Predavanja, vežbe i konsultacije se održavaju svake nedelje u semestru prema rasporedu. Mentorski rad podrazumeva stalni kontakt studenata sa nastavnicima i saradnicima u cilju boljeg učenja u nastavnom procesu.

Stručna praksa je usmerena prema završnom radu i traje dve nedelje koja se obavlja u građevinskim preduzećima. Katedra određuje nastavnika koji će voditi i kontrolisati realizaciju prakse.

Zavšni rad student radi iz grupe obaveznih ili izbornih predemta koje je tokom studija položio ili sluša. Predmet mora biti građevinske struke. Nastavnik u neposrednom kontaktu sa studentom ostvaruje mentorski rad u toku izrade završnog rada.

Po završetku ovog studijskog programa studenti mogu nastaviti studiranje na programu Master akademskih studija građevinskog inženjerstva u sistemu (3+2), ili na četvrtu godinu osnovnih akademskih studija kod kojih je sistem (4+1) u zemlji i inostranstvu.

STANDARD 2. SVRHA ZAJEDNIČKOG STUDIJSKOG PROGRAMA

Zajednički studijski program iz oblasti građevinarstva sa izvođenjem na Fakultetu za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu ima direktnu društvenu svrhu da obrazuju kadrove za istoimenu veliku privrednu granu, čija je uloga u ukupnom razvoju društva od presudne važnosti. U ovom trenutku u Srbiji građevinarstvo doživljava snažnu ekspanziju nakon dugogodišnje stagnacije koja je prouzrokovala lošu kvalifikacionu i starosnu strukturu kadrova. Iz tog razloga, evidentna je potreba za kvalifikovanim građevinskim inženjerima koji treba da se uključe u rad u ovoj privrednoj grani, a time i za njihovim adekvatnim obrazovanjem. Razvoj ovog obrazovanja u Kraljevu  daje značajan doprinos regionalnom privrednom i društvenom razvoju. Podršku razvoju ovog studijskog programa dali su Savez inženjera i tehničara Srbije, Inženjerska komora Srbije, Regionalni centar Kraljevo, Regionalna privredna komora Srbije i Udruženje inženjera i tehničara grada Kraljeva kao i sam Grad Kraljevo.

Postignut je dogovor sa Univerzitetom u Novom Sadu i Fakultetom tehničkih nauka iz Novog Sada, s jedne strane, i Univerziteta u Kragujevcu i Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu, s druge strane, da zajednički organizuju i realizuju Zajednički studijski program građevinsko inženjerstvo i zaključen je Ugovor o saradnji u organizovanju i realizaciji Zajedničkog studijskog programa Osnovnih akademskih studija građevinsko inženjerstvo, zaveden na Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu broj 105 od 08.02.2012.godine, i zaveden na Fakultetu tehničkih nauka iz Novog Sada broj 01-426/1 od 07.02.2012.godine.

Program osnovnih akademskih studija pre svega je usmeren ka sticanju znanja iz fundamentalnih nauka vezanih za građevinsku struku, sa usmerenim sticanjem stručnih znanja neophodnih za svakodnevni inženjerski posao. Za studente kojima će ovaj stepen obrazovanja biti i završni, program obezbeđuje široku lepezu kompetencija u domenu projektovanja i izvođenja različitih vrsta građevinskih objekata koji su po karakteru standardni ili manjeg kapaciteta. Studenti koji se odluče za nastavak akademskih studija na višim nivoima dobijaju ovim programom dovoljno čvrstu osnovu za uspešno praćenje složenijih disciplina na naprednim kursevima.

Zajednički studijski program  je prilagođen novim vremenima i multidisciplinarnosti inženjerstva u smislu održivog razvoja, zaštite životne sredine, energetske efikasnosti, bezbednosti stanovništva i novih standarda o gradnji objekata, a u naporu da na najbolji mogući način odgovori trenutnim potrebama društva u ovoj privrednoj grani, kao i u regionalnom okruženju.

STANDARD 3. CILJEVI ZAJEDNIČKOG STUDIJSKOG PROGRAMA

Zajednički studijski program Građevinsko inženjerstvo uspostavljen je sa  sledećim ciljevima:

  • osoposobljavanje studenata za primenu potrebnih znanja iz fundamentalnih naučnih disciplina (matematika, fizika, mehanika, itd.),
  • postizanje stručnih kompetencija studenata  iz oblasti građevinarstva kroz naučno-stručne  i stručno aplikativne predmete,
  • primena savremene filozofije održivog razvoja, zaštite životne sredine, energetske efikasnosti i primena savremenih standarda o gradnji objekata
  • razvoj kreativnih sposobnosti studenata za razmatrnje inženjerskih problema i sposobnosti njihovog kritičkog mišljenja,
  • razvijanje sposobnosti za timski rad,
  • razvijanje profesionalne etike,
  • razvijanje sposobnosti za javno prezentovanje rezultata rada,
  • osposobljavanje za upotrebu uobičajenih računarskih alata za izradu dokumenata, prezentacija, sprovođenje proračuna i simulacija,
  • razvijanje sposobnosti kod studenata za razumevanje sprege građevinarstva  sa drugim inženjerskim oblastima,
  • osposobljavanje za nastavak obrazovanja na višim nivoima.

STANDARD 4. KOMPETENCIJE DIPLOMIRANIH STUDENATA

Po završetku programa osnovnih akademskih studija Građevinsko inženjerstvo student stiče opšte akademske i lične sposobnosti za:

  • prepoznavanje, opisivanje i rešavanje inženjerskih problema,
  • primenjivanje fundamentalnih znanja za rešavanje praktičnih problema u građevinarstvu,
  • za razumevanje sprege građevinskih objekata i okoline
  • korišćenje uobičajenih računarskih alata za izradu dokumenata, prezentacija, sprovođenje proračuna i simulacija,
  • razmenjivanje informacija, ideja, problema i rešenja sa osobama u struci i van struke,
  • sarađivanje u timskom stručnom radu,
  • zauzimanje etičkog stava u rešavanju inženjerskih problema,
  • nastavak obrazovanja na diplomskim akademskim studijama iz oblasti građevinarstva ili drugih srodnih oblasti.

Po završetku studija student stiče sledeće kompetencije specifične za oblast Građevinarstva:

  • projektovanje i izvođenje objekata visokogradnje i pratećih objekata,
  • projektovanje i izvođenje hidrotehničkih objekata i hidrotehničke infrastrukture manjeg kapaciteta,
  • projektovanje organizacije i tehnologije građenja,
  • izvođenje građevinskih radova na svim vrstama građevinskih objekata manjeg kapaciteta,
  • poznavanje i primena različitih građevinskih materijala i odgovarajućih tehnologija,
  • primena računskih modela za rešavanje inženjerskih problema u građevinarstvu,
  • za primenu savremenih standarda u gradnji objekata, vezanih za energetsku efikasnost i zaštitu životne sredine.

STANDARD 5. KURIKULUM

Zajednički studijski program osnovnih akademskih studija Građevinsko  inženjerstvo, realizuje se u trajanju od tri godine, odnosno 6 semestara. Svaki semestar nosi po 30 ESPB bodova, što ukupno čini 180 ESPB.

Upis na studijski program je jedinstven. Studijski program nema module. Tokom trajanja studijskog programa studenti slušaju 28 obaveznih zajedničkih predmeta (bez stručne prakse i završnog rada), koja su raspoređena u 28 polja, i 12 izbornih predmeta u 6 izbornih polja. Izbornost na studijskom programu je 20%  u odnosu na ukupan broj bodova. Stručna praksa i Završni rad predviđeni su u šestom semestru i nose 3, odnosno 12 ESPB.

Struktura Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija Građevinsko  inženjerstvo sadrži:

  • 18,33 %  akademsko opšteobrazvonih,
  • 22,78 %  teorijsko metodoloških,
  • 32,22 %  naučno stručnih i
  • 26,67 %  stručno aplikativnih predmeta.

Knjiga predmeta koja je sastavni deo elaborata Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija sadrži: naziv predmeta, semestar u kojem se predmet sluša, preduslove za pohađanje predmeta, cilj, ishode učenja, sadržaj predmeta, preporučenu literaturu, metode realizacije nastave, broj časova aktivne nastave, samostalnog rada studenta, način ocenjivanja i način provere znanja.

STANDARD 6. KVALITET, SAVREMENOST I MEĐUNARODNA USAGLAŠENOST ZAJEDNIČKOG STUDIJSKOG PROGRAMA

Studijski program osnovnih akademskih studija Građevinsko inženjerstvo koncipiran je u skladu sa savremenim svetskim tokovima i nudi studentima najnovija naučna i stručna saznanja iz oblasti građevinarstva.

Studijski program sadrži sve osnovne elemente kurikuluma u oblasti građevinarstva kao i programi koji se izvode na visokoškolskim ustanovama u svetu. Nazivi i sadržaji ponuđenih predmeta, načini polaganja ispita, ishodi učenja i kompetencije nastavnika, usaglašeni su sa programima najvećeg broja visokoškolskih ustanova evropskog obrazovnog prostora. Akademski naziv koji se stiče završavanjem ovog programa (inženjer građevinarstva) usklađen je se nazivom Bachelor of Science koji se stiče na velikom broju evropskih i svetskih univerziteta.

Studijski program osnovnih akademskih studija je usklađen sa programom Građevinskog fakulteta u Beogradu. Građevinski fakultet u Beogradu je usklađen sa akreditovanim inostranim programima:

STANDARD 7. UPIS STUDENATA

Ugovorom o saradnji u organizovanju i realizaciji Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija Građevinsko inženjerstvo broj 105 od 08.02.2012. godine koji su zaključili Univerzitet u Novom Sadu Fakultet tehničkih nauka Novi Sad i Fakultet za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu Univerziteta u Kragujevcu je predviđeno da se kompletne aktivnosti rasisivanja konkursa za upis studenata, upis studenata, organizovanje nastave predavanja i vežbi, vođenje evidencije i izdavanje diploma i dodataka diplomi obavlja na Fakultetu za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu prema Zakonu o visokom obrazovanju i opštim aktima Univerziteta u Kragujevcu i Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu.

Na Zajednički studijski program osnovnih akademskih studija – Građevinsko inženjerstvo, mogu se upisati kandidati koji imaju srednje obrazovanje u četvorogodišnjem trajanju pod uslovima i na način utvrđen Zakonom, Pravilnikom o upisu studenata na studijske programe Univerziteta u Kragujevcu, Statutom fakulteta i Pravilnikom o upisu studenata na studijske programe Fakultet za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu.

Odluku o raspisivanju konkursa za upis studenata na studijske programe koji se organizuju na Fakultetu donosi Senat Univerziteta u Kragujevcu najkasnije pet meseci pre početka školske godine, odnosno do 25. aprila za narednu školsku godinu. Fakultet za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu na osnovu prostornih zahteva, broja nastavnika i saradnika, i tehničko tehnološkim mogućnostima upisuje u prvu godinu Zajedničkog studijskog programa Osnovnih akademskih studija  60 studenata (60 studenata koji se finansiraju iz budzeta Republike).

Postupak javnog konkursa sprovodi univerzitetska komisija za sprovođenje javnog konkursa koju imenuje Rektor i Komisija za upis Fakulteta koju imenuje Rektor na predlog Veća Fakulteta. Komisija je dužna da organizuje prijem dokumenata kandidata za upis u prvu godinu studija, prijemni ispit, izvrši bodovanje kandidata po merilima utvđenim konkursom i da sačini preliminarnu a zatim i konačnu rang listu u skladu sa konkursom i opštim aktima Univerziteta i Fakulteta i da ovu rang listu objavi na oglasnim tablama i na sajtu Fakulteta.

Kandidat koji konkuriše za upis na studije prvog stepena polaže prijemni ispit iz Matematike, pismeno, na srpskom jeziku, a prema programima srednjeg obrazovanja. Prijemni ispit sprovodi Komisija za prijemni ispit koju imenuje Dekan fakulteta, a Komisiju čine: prodekan za nastavu i nastavnici i saradnici birani za užu naučnu oblast Matematika. Prilikom upisa na prvi stepen studija kandidat može osvojiti nauviše 100 bodova i to po osnovu opšteg uspeha u srednjoj školi i po osnovu rezultata postignutom na prijemnom ispitu. Pod opštim uspehom u srednjoj školi podrazumeva se zbir prosečnih ocena u svakom razredu srednje škole pomnožen sa 2. Po ovom osnovu kandidat može steći najmanje 16 a najviše 40 bodova. Na prijemnom ispitu kandidat može steći od 0 do 60 bodova. Kandidat se može upisati na prvi stepen studija u statusu studenta koji se finansira iz budzeta Repubike ukoliko se nalazi na jedinstvenoj rang listi do broja odobrenog za upis kandidata na teret budzeta i ako osvoji najmanje 51 bod, a u statusu samofinansirajućeg studenta ako osvoji najmanje 31 bod.

Ostali vezano za upis bez polaganja prijemnog ispita, postupak prijavljivanja kandidata, utvrđivanje rang liste itd., definisano je Pravilnikom o upisu studenata na studijske programe Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu.

Na svakoj godini studija postoji po jedan predstavnik iz redova nastavnika i saradnika i čine Komisiju za kontakt sa studentima kako bi se uočeni problemi brže i efikasnije rešili.

STANDARD 8. OCENJIVANJE I NAPREDOVANJE STUDENATA

Ugovorom o saradnji u organizovanju i realizaciji Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija Građevinsko inženjerstvo koji su zaključili Univerzitet u Novom Sadu Fakultet tehničkih nauka Novi Sad i Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu Univerziteta u Kragujevcu je predviđeno da se kompletne aktivnosti ocenjivanje i napredovanje studenata obavlja prema Zakonu o visokom obrazovanju i opštim aktima Univerziteta u Kragujevcu i Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu.

Uspešnost studenata u savlađivanju pojedinih predmeta neprekidno se prati tokom nastave i izražava se poenima. Predispitne obaveze su definisane studijskim programom i čine deo procesa savladavanja znanja iz oblasti koju obuhvata program nastavnog predmeta.

Nastava se izvodi kroz predavanja i kroz interaktivan rad sa studentima, obavezno uključuje primere iz prakse, tako da podstiče studente na razmišljanje i kreativnost, samostalnost u radu i praktičnu primenu stečenih znanja. Nastavnik evidentira prisustvo studenata i njihovo interesovanje u kartonima za praćenje i evidenciju nastave, a što se iskazuje kroz poene predispitnih obaveza svakog studenta.

Predispitne obaveze su: redovno pohađanje časova predavanja i vežbi, aktivno učešće u svim oblicima nastave, seminarski rad, grafički rad, prezentacija, projektni zadatak, stručna praksa, mentorski rad, kolokvijumi i druge obaveze predviđene programom nastavnog predmeta. Predispitne obaveze učestvuju sa najmanje 30 a najviše 70 poena. Ispunjavanjem predispitnih obaveza i polaganjem ispita student može ostvariti najviše 100 poena.  Rezultati postignuti u predispitnim aktivnostima upisuju se u indeks.

Provera znanja studenta se obavlja na ispitu iz svakog nastavnog predmeta. Ispit je obavezan i jedinstven i polaže se na način utvđen studijskim programom svakog predmeta: usmeno i/ili pismeno, odnosno praktično što se utvrđuje studijskim programom za svaki predmet. Tokom ispita može se proveravati i praktično znanje studenta. Sve ostale obaveze i aktivnosti u vezi predispitnih obaveza i ispita definisane su Pravilnikom o pravilima studiranja na studijama prvog stepena Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu i Pravilnikom o uslovima i načinu polaganja ispita i ocenjivanju na Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu.

Praćenje uspeha studenata kao i poboljšanje kvaliteta studiranja definisano je Poslovnikom za obezbeđenje kvaliteta. Posebna analiza se odnosi na usklađenost metada ocenjivanja i nivo stečenog znanja i veština studenata u odnosu na ciljeve, sadržaj i obim studijskog programa. Nastavnici su odgovorni da se tokom ocenjivanja studenata pridržavaju najviših profesionalih kodeksa u univerzitetskom radu da su objektivni, etični i da imaju korektan odnos prema svakom studentu. Ovo znači da je nastavnik u obavezi da na zahtev studenta ili nekog drugog subjekta stavi na uvid rezultate testova, zadataka itd. na osnovu kojih je student ocenjen.

Rezultati uspeha studenata se analiziraju na Nastavno naučnom veću fakulteta i na osnovu te analize preduzimaju se mere neophodne za poboljšanje kvaliteta studija.

STANDARD 9. NASTAVNO OSOBLJE

Na realizaciji Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija – Građevinsko inženjerstvo angažovano je 33 nastavnika i 21 saradnik. Od broja nastavnika 11 je u zvanju redovnog profesora, 10 u zvanju vanrednog profesora, 11 docenata i jedan nastavnika stranog jezika. Broj nastavnika i saradnika u stalnom radnom odnosu sa punim radnim vremenom odgovara potrebama studijskog programa i standardima za akreditaciju.

Na Zajedničkom studijskom programu osnovnih akademskih studija Građevinsko inženjerstvo angažovano je 15 nastavnika i 10 saradnika sa Fakulteta tehničkih nauka iz Novog Sada koji realizuju 44% nastave, sa Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu angažovano je 18 nastavnika i 11 saradnika koji pokrivaju 56% nastave na ovom studijskom programu. Iz ovoga proizilazi da u realizaciji zajedničkog studijskog programa učestvuju nastavnici i saradnici ovih fakulteta, pa zbog toga nema angažovanja nastavnika sa drugih visokoškolskih ustanova.

Nastavno osoblje poseduje potrebne naučne, umetničke i stručne kvalifikacije koje odgovaraju obrazovnom naučnom polju. Naučne i stručne kvalifikacije i zaduženja nastavnika mogu se videti u Knjizi nastavnika.

STANDARD 10. ORGANIZACIONA I MATERIJALNA SREDSTVA

Članom 6. Ugovora o saradnji u organizovanju i realizaciji Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija Građevinsko inženjerstvo koji su zaključili Univerzitet u Novom Sadu Fakultet tehničkih nauka Novi Sad i Fakultet za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu Univerziteta u Kragujevcu obezbeđuje osnovna organizaciona i materijalna sredsta.

Za izvođenje Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija – Građevinsko inženjerstvo obezbeđeni su odgovarajući ljudski, prostorni, tehničko-tehnološki, bibliotečki resursi koji su primereni karakteru studijskog programa i predviđenim brojem studenata.

Fakultet za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu poseduje ukupnu površinu od 4828 m2, pri čemu objekat br.3 koristi po odluci Opštine Kraljevo. Fakultet koristi 3932,44 m2. Istorijski arhiv Kraljevo. Nastava se izvodi u učionicama, amfiteatrima, laboratorijama, računarskim učionicama. Učionički prostor sadrži 7 učionica ukupne površine 401,19 m2, dva amfiteatra ukupne površine 254,8 m2, tri računarske laboratorije ukupne površine 172,05 m2. Ukupan prostor za izvođenje nastave je 1404,96 m2. Biblioteka zauzima 39,69 m2 sa 8485 bibliotečkih jedinica.

Biblioteka Fakulteta je umrežena u sistem COBISS . Fakultet tehničkih nauka iz Novog Sada omogućiće korišćenje informaciono-bibliotečkih resursa pri realizaciji ovog studijskog programa.

Na fakultetu je realizovan informacioni sistem, kao deo jedinstvenog informacionog sistema univerziteta Srbije, čiju strukturu čini lokalna UTP mreža sa tri čvora i 108 priključaka.

STANDARD 11. KONTROLA KVALITETA

Ugovorom o saradnji u organizovanju i realizaciji Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija Građevinsko inženjerstvo koji su zaključili Univerzitet u Novom Sadu Fakultet tehničkih nauka Novi Sad i Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu Univerziteta u Kragujevcu predviđeno je odvijanje kompletne nastave na Fakultetu za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu kao i primena Statuta i opštih akata Univerziteta u Kragujevcu i Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu.

Na osnovu napred navedenog zajednička Komisija za obezbeđenje kvaliteta Zajedničkog studijskog programa osnovnih akademskih studija Građevinsko inženjerstvo koju čine članovi Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu i Fakulteta tehničkih nauka iz Novog Sada će sprovoditi periodičnu proveru kvaliteta saglasno odredbama Strategije i postupaka za obezbeđenje kvaliteta i Poslovnika o kvalitetu.  U periodičnim samovrednovanjima obavezno su uključeni rezultata studentskih anketa. Samovrednovanje se sprovodi najmanje jednom godišnje.

Sa rezultatima sprovedenog samovrednovanja i ocenjivanja kvaliteta upoznaju se nastavnici i saradnici, studenti kroz sednice Nastavno naučnog veća,  studenti kroz Studentski parlament i javnost pošto se Izveštaj o samovrednovanju i ocenjivanju kvaliteta objavljuje na veb stranici Fakulteta za mašinstvo i građevinarstvo u Kraljevu.

STANDARD 12. STUDIJE NA DALJINU

Nisu organizovane.