Film kao kritika vlasti

Povezane objave

• Fudbal i filmska industrija: predlog ostvarenja 25/06
• Ljubavni oglasi studenata u Beogradu 21/01
• Stereotipi o Francuzima 30/03

Jugoslovenska kinematografija izrodila je mnogobrojna vanvremenska  dela. Na listi “lektira”, odnosno kultnih filmova je i “Maratonci trče počasni krug”. Ovaj film su potpisali, u režiji Slobodan Šijan, a scenario Dušan Kovačević. Snimljen je 1982. godine, a na osnovu Kovačevićeve pozorišne predstave, koja je nastala desetak godina ranije. 

Zanimljivosti o filmu

1. Maratonci su zapravo kritika tadašnjeg autoritarnog sistema. Tadašnja vlast je scenaristu podsećala na pogrebno preduzeće. Svi koji su participirali na političkoj sceni su na vlasti bili “doživotno” bez naznake da će ikada otići. Kovačević na simboličan način na kraju filma predviđa raspad Jugoslavije, a što će kasnije i obistiniti.

2. Zvanično u to doba nije bilo cenzure, međutim da bi film uopšte bio snimljen, saglasnost su morale da daju mnoge komisije. Što je uslovilo odlaganje početka snimanja filma. Uz to, na prvu verziju scenarija je stavljena zabrana.

3. Iz filma je izbačena scena o ulozi služavke Olje u porodici Topalović. Ona je Topalovićima služila za sve, ne samo za održavanje domaćinstva, već i za seks.

pročitajte još i: “Ko to tamo peva” u Francuskoj

4. Prema originalnom scenariju starost članova porodice Topalović je: Pantelija: 150 godina, Maksimilijan: 126, Aksentije: 102, Milutin: 79, Laki: 44, Mirko: 24.

5. Kuća porodice Topalović se nalazi u beogradskom kvartu Kosančićev venac i u očajnom stanju. Prvobitni vlasnik kuće preminuo je 1998. godine.

6. Inspiracija za lik Đenke (Bora Todorović), veruje se da je bio predratni snimatelj Kosta Novaković, a koji je važio za stručnjka erotskog filma.  Najpoznatije njegovo ostvarenje “Grešnica bez greha” iz 1930. godine, iako je prepuno slobodnih scena, nije klasifikovano kao erotski film.

7.  Maratonce su 2013. godine majstori stripa Dragan Lazarević Lazare i Božidar Milojković Bam stripovali u 128 tabli. Tako su uz predstavu i film, Maratonci “dobili” i strip.

8. Čovek iz bunara je isti onaj iz “Ko to tamo peva” – Stanojlo Milinković iz sela Grabovac kod Svilajnca. On je pojavio kao sporedan glumac u četiri filma Slobodana Šijana.

9. Film je još sniman na par lokacija u Beogradu i Pančevu.

10. Jelisaveta Seka Sablić je jednom reka da je bila prehlađena dok su snimali scenu u kojoj ona pliva u jezeru dok je Bora sa obale snima i govori: “Kupaćice moja”. Kako je kazala, nakon snimanja završila je u bolnici.